Sắt có công dụng gì và có nên kết hợp uống sắt và vitamin C không?

 Để có một cơ thể khỏe mạnh, việc cung cấp đầy đủ sắt là rất cần thiết. Nhưng bạn đã hiểu rõ những lợi ích của sắt hay chưa? Và liệu uống sắt và vitamin C cùng lúc có tốt cho sức khỏe không? Bạn có thể tìm hiểu thêm về chủ đề này qua bài viết dưới đây của Solife.blog.

1. Công dụng của Sắt và Vitamin C

Sắt là một trong những nguyên tố trong tự nhiên giữ vai trò quan trọng trong trao đổi điện tử. Ngoài ra, sắt còn có tác dụng thúc đẩy quá trình vận chuyển oxy trong máu đến các tế bào trong cơ thể.  Một số vai trò quan trọng của sắt có thể kể đến như:

• Lượng sắt trong cơ thể giúp các tế bào hồng cầu luôn khỏe mạnh, hỗ trợ hình thành và phát triển cơ bắp.
• Sắt thúc đẩy nhận thức con người bằng cách nâng cao khả năng cung cấp vận chuyển oxy tới não và các cơ quan quan trọng trong cơ thể.
• Vận chuyển oxy và CO2 trong quá trình hô hấp.
• Sắt tham gia vào thành phần một số enzyme oxy hóa khử như catalase, peroxidase và các cytochrome (là những chất xúc tác sinh học quan trọng trong cơ thể).
• Sắt còn là thành phần của một số men quan trọng.
• Sắt có vai trò quan trọng trong sự phát triển trí não ở trẻ.

Vitamin C là một trong những loại vitamin rất cần thiết cho cơ thể. Bởi nó giữ vào trò quan trọng trong việc giúp cơ thể sản xuất collagen, nâng cao sức đề kháng và hỗ trợ cải thiện làn da. Cụ thể, một số công dụng cơ bản của vitamin C như:

• Tham gia vào quá trình chuyển hóa năng lượng và sử dụng chất béo trong cơ thể.
• Giúp tăng khả năng hấp thụ sắt cho cơ thể.
• Gia tăng sự tập trung, giảm stress và nâng cao sức đề kháng cho cơ thể.
• Ngoài ra, kết hợp vitamin C với vitamin A và một số loại vitamin khác có thể trung hòa được các gốc tự do, bảo vệ màng tế bào từ đó hạn chế sự oxy hóa của tế bào trong cơ thể.

Ngoài các công dụng trên của Vitamin C, bạn có thể tìm hiểu thêm các chức năng khác tại bài: Viên uống vitamin C có tác dụng gì? Cách sử dụng & lưu ý cần biết

2. Cần lưu ý điều gì với bác sĩ trước khi sử dụng

Sắt và vitamin C là hai loại thực phẩm chức năng phổ biến và tương đối dễ sử dụng. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý với bác sĩ một số vấn đề sau để tránh tác dụng không mong muốn:

• Có nên uống sắt và vitamin C cùng lúc? – Câu hỏi này sẽ giúp bạn biết được liệu uống sắc và vitamin C cùng lúc có gây hại cho cơ thể không, nếu không nên tham khảo thêm bác sĩ của mình về cách sử dụng sao cho hiệu quả nhất.
• Liều lượng sử dụng phù hợp đối với tình trạng của cơ thể? – Câu hỏi này sẽ giúp bạn nạp đúng liều lượng cho cơ thể mà không lo sẽ gặp phải một số tác dụng phụ gây hại đến cơ thể.
• Thời gian sử dụng hiệu quả? – Câu hỏi này sẽ giúp bạn biết được thời điểm thích hợp nên sử dụng, đồng thời tránh được những thời điểm không phù hợp như: uống vào ban đêm, uống khi bụng đối,…. Tốt hơn hết bạn nên nhận được câu trả lời chi tiết từ bác sĩ về thời điểm uống.
• Hướng dẫn dẫn cách sử dụng sao cho đạt được hiệu quả tốt. – Câu hỏi này sẽ giải đáp cho những ai đang không biết cách sử dụng như thế nào là hiệu quả, điều này rất quan trọng trong quá trình bổ sung chất dinh dưỡng cho cơ thể, có lẽ bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có câu trả lời tốt nhất.
• Các tác dụng phụ và nguyên nhân gây ra. – Ở câu hỏi này sẽ giúp bạn nắm bắt được những tác dụng phụ gây hại cho cơ thể cũng như các nguyên nhân gây ra, nhờ vậy bạn có thể ngăn chặn được kịp thời trước khi nó xảy ra đối với cơ thể bạn.

3. Một số điều bạn cần biết hoặc làm trong thời gian sử dụng Sắt và Vitamin C là gì?

Sắt và vitamin C rất tốt cho cơ thể. Tuy nhiên, không nên uống sắt và vitamin C cùng lúc khi cơ thể đang đói. Điều này làm tăng nồng độ axit trong dạ dày, ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe đường tiêu hóa. Không nên uống sắt và vitamin C vào buổi tối vì sẽ dễ gây ra khó ngủ, ảnh hưởng đến sức khỏe và tinh thần.

Lưu ý thêm, bạn không nên uống sắt và Canxi cùng lúc. Cụ thể, sắt và Canxi là hai chất tương tác khá mạnh với nhau. Nếu uống sắt và Canxi cùng lúc sẽ làm giảm khả năng hấp thụ cả hai chất này, thậm chí dưỡng chất sẽ bị đẩy ra ngoài mà cơ thể không kịp hấp thu. 

Tìm hiểu thêm các lưu ý khi sử dụng kẽm với vitamin C tại bài: Có nên uống Kẽm và Vitamin C cùng lúc hay không?

4. Uống viên sắt và vitamin C cùng lúc được không?

Với những công dụng của vitamin C đem lại thì việc bổ sung vitamin C có vai trò rất quan trọng trong việc giúp cơ thể hấp thụ nguyên tố sắt.

Sắt tồn tại trong cơ thể người dưới dạng ion 2+,  khi kết hợp với vitamin C sẽ tạo thành một phức hợp sắt 3+. Lúc này, cơ thể sẽ hấp thụ và tổng hợp thành các hemoglobin, myoglobin. Trong đó hai phần ba lượng sắt được tạo thành các hemoglobin sẽ có vai trò giúp vận chuyển O2 và CO2 trong cơ thể, một phần ba còn lại được dùng trong các trường hợp bị thiếu sắt nghiêm trọng.

Trong thực phẩm có hai dạng sắt là heme (có trong thịt động vật), non-heme (có trong các loại thực vật). Bình thường, cơ thể chúng ta chỉ có thể hấp thụ được khoảng 15 đến 35% sắt heme và 2 đến 20% sắt non-heme. Tuy nhiên, khi kết hợp cùng với vitamin C sẽ tạo thành một loại hợp chất sắt giúp dễ dàng hấp thụ hơn. Nhờ đó, sắt có trong thực phẩm sẽ được cơ thể hấp thụ hiệu quả hơn.

Vì thế, nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng thiếu máu thiếu sắt là do cơ thể thiếu vitamin C. Đặc biệt là với các bà bầu có nhu cầu gấp đôi lượng sắt so với người bình thường.

Câu hỏi: uống sắt và vitamin c cùng lúc được không? Đáp án là được! Bởi các bác sĩ thường khuyên khi uống sắt nên uống kèm với vitamin C để tối ưu hóa khả năng hấp thụ dưỡng chất cho cơ thể.

5. Cách sử dụng vitamin C và sắt đúng cách

Để sử dụng vitamin C đúng cách, bạn cần uống với liều lượng phù hợp với một mức độ tuổi nhất định. Cụ thể, các chuyên gia dinh dưỡng đã đưa những mức vitamin C giới hạn hàng ngày như sau:

• Trẻ 1 – 3 tuổi là 400mg
• Trẻ 4 – 8 tuổi là 650mg
• Trẻ 9 – 13 tuổi là 1.200mg
• Trẻ vị thành niên 14 – 18 tuổi là 1.800mg
• Người trưởng thành, phụ nữ mang thai và cho con bú giới hạn tối đa là 2000mg.

Bên cạnh đó, sẽ có những trường hợp ngoại lệ như người mắc các bệnh lý ung thư, tiểu đường, bệnh phổi, hút thuốc lá hoặc tập thể dục nhiều có thể thay đổi giới hạn liều lượng sử dụng. Tuy nhiên, những trường hợp này phải tham khảo qua ý kiến của bác sĩ và được sự hướng dẫn.

Đối với cách sử dụng sắt đúng cách thì bạn nên sử dụng những thực phẩm bổ sung sắt xen kẽ vào bữa ăn hàng ngày hoặc uống viên sắt. Tuy nhiên, ở trường hợp khi thiếu sắt kéo dài thì giai đoạn đầu bạn nên bổ sung bằng viên sắt. Sau khi cung cấp đủ sắt mới chuyển sang duy trì bằng chế độ ăn giàu chất sắt.

Để có chế độ ăn giàu chất sắt bạn có thể ăn các loại thực phẩm chứa nhiều khoáng chất sắt như hạt điều, hạnh nhân, hạt dẻ, óc chó, cải bó xôi, súp lơ xanh, đậu phụ, trứng, tôm, cua, sò, hàu, trai, ngao,… Ngoài ra, việc sử dụng vitamin C kết hợp với ăn các loại thực phẩm này sẽ giúp cơ thể hấp thụ sắt dễ dàng và hiệu quả hơn.

6. Tác dụng phụ khi sử dụng

Các nhà nghiên cứu tại trường Imperial College London đã phát hiện và có kết luận rằng việc uống nhiều sắt sẽ có nguy cơ phá hủy các tế bào trong mạch máu. 

Một số các nghiên cứu khác cũng nói về việc dùng quá nhiều sắt, đặc biệt là dùng sai loại sắt có thể gây nguy hiểm và xuất hiện nhiều vấn đề về sức khỏe, từ các bệnh tim mạch đến bệnh gút. Sắt được hấp thụ tại ruột và được dự trữ trong các tế bào, cho nên khi bạn nạp quá nhiều sắt sẽ khiến niêm mạc dạ dày chịu tổn thương vì ruột không hấp thụ hết sắt.

Do đó, cơ thể dư sắt trong một thời gian dài là có hại đối với các tế bào, việc không điều trị sớm sẽ có thể làm tổn thương gan, tim và tăng nguy cơ ung thư. Một số tác dụng phụ khi thường gặp khi thừa sắt như:

• Tiêu chảy, táo bón
• Phân đậm màu xanh hoặc đen
• Chán ăn
• Buồn nôn dai dẳng
• Co thắt dạ dày, đau hoặc khó chịu 
• Bị phản ứng dị ứng nặng như phát ban, nổi mề đay; ngứa, khó thở, tức ngực, sưng miệng, mặt, môi hoặc lưỡi
• Trong phân có máu
• Thường xuyên bị sốt
• Bị nóng trong, cảm giác trì trệ, mệt mỏi.

Đối với sử dụng vitamin C, nếu bạn uống sai liều lượng hoặc không đúng hướng dẫn của bác sĩ trong một thời gian dài thì sẽ xuất hiện một số tác dụng phụ như: buồn nôn, đau đầu, chóng mặt, tắc ruột, co thắt dạ dày, tiêu chảy, tăng nguy cơ sỏi thận, …. Lưu ý, không nên sử dụng vitamin c với các loại thuốc có thành phần nhôm, estrogen, chất ức chế protease để tránh xảy ra những tác dụng phụ có nguy cơ tổn hại đến cơ thể.

Kết luận

Qua những thông tin trên, có thể thấy sắt và vitamin C rất cần thiết cho cơ thể con người. Việc sử dụng hai thực phẩm này mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho cơ thể. Tuy nhiên cần cân nhắc liều lượng trước khi sử dụng để tránh các tác dụng phụ không mong muốn. Solife hẹn gặp lại bạn trong bài viết sắp tới.